Bankalar, küçük değerli banknotları saymaktan şikâyet ederken, tüketiciler de kredi kartı kullanmaya mecbur kalmaktan yakınıyor. Başkent Üniversitesi Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, en az 5 bin TL’lik banknotların piyasaya sürülmesi gerektiğini vurguluyor. Babuşcu, "200 liranın payı yüzde 76 oldu. 2 yıldır yüzde 50’nin üstünde zaten. 2 yıl gecikti," dedi.
Babuşcu, 1000 TL’lik banknotun bile yeterli olmayacağını belirterek, “200 liralık banknot çıktığında 131 dolar alınıyordu. Şu an bu doların karşılığı 4 bin 200 TL. Yani ancak 5 bin TL’lik banknot 2009’daki alım gücünü karşılar," diye ekledi. Yeni banknotların basımının en az 6 ay süreceğini de belirten Babuşcu, o zamana kadar 5 bin TL’nin de değer kaybedeceğini söyledi.
Bankaların kazancı artıyor
Banknotların değersizleşmesi, kredi kartı kullanımını artırdı. 2024 yılının mayıs ayında kredi kartıyla ödeme yüzde 111 artarak 1 trilyon lira barajını aştı ve rekor kırdı. Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, "Yurttaş para taşıyamadığı için karta mecbur kalıyor. Ay sonunda alışveriş faizi ödüyor. Esnaf kartla alışverişlerde yüksek oranlarda komisyon ödüyor. Bu durumun kazananları bankalar oluyor," diyerek durumu eleştirdi.
Deniz, esnafın ödediği komisyonların ürün fiyatlarına yansıdığını ve bunun da alım gücünü düşürüp enflasyonu artırdığını belirtti. "Yurttaş bir an önce bu bir sürü banknot taşıma veya kredi kartlarına mahkûm olma yükünden kurtarılmalı," diye ekledi.
Yıl | En Büyük Banknot | Dolar Karşılığı |
2009 | 200 TL | 131 USD |
2024 | 200 TL | 6.1 USD |
Önerilen | 5000 TL | ~131 USD |
Bankalar ve tüketiciler, TL’nin alım gücünün düşmesiyle zor durumda. Yeni, yüksek değerli banknotların piyasaya sürülmesi hem bankaların iş yükünü hafifletecek hem de tüketicilerin kredi kartı kullanımına olan bağımlılığını azaltacak. Uzmanlar, bu sorunun çözümü için en kısa sürede adım atılması gerektiğini belirtiyor.